Το νέο μυθιστόρημα της Πολυξένης Βελένη παρουσιάστηκε στη Βέροια

"Το ζαρκάδι του Ολύμπου", το νέο βιβλίο της Πολυξένης Βελένη, παρουσιάστηκε στη Βέροια. Το μυθιστόρημα, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη, παρουσιάστηκε το απόγευμα της Τετάρτης 19 Μαρτίου, στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη.

Η κειμενογράφος και επιμελήτρια κειμένων Χαρά Ζέρβα μίλησε για το βιβλίο και συντόνισε την εκδήλωση. Στην ομιλία της, επικεντρώθηκε στη διαχρονικότητα και την επικαιρότητα του έργου, παρά το γεγονός ότι η αφήγηση εκτείνεται από το 1908 έως λίγο μετά την πανδημία του κορωνοϊού. Αναφέρθηκε στη γενικότερη θεματολογία του βιβλίου, εστιάζοντας στις αλήθειες που αποτυπώνονται στις σελίδες του και στο πώς αυτές σχετίζονται με τη σύγχρονη εποχή. Επιπλέον, τόνισε τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει αυτή η ιστορία στον σημερινό αναγνώστη.

Το βιβλίο μεταφέρει ισχυρά μηνύματα και αντικατοπτρίζει πολιτικά γεγονότα που εξελίσσονται σε διάφορα μέρη του κόσμου. Το ιστορικό στοιχείο είναι ιδιαίτερα έντονο, καθώς η πλοκή αγγίζει σημαντικά γεγονότα όπως τον Εμφύλιο, τους δύο Παγκόσμιους Πολέμους, τον ξεριζωμό από τη Μικρά Ασία και την Ανατολική Θράκη, καταλήγοντας στην περίοδο του COVID-19, όπου σημειώνεται μια καθοριστική ανατροπή.

Ο φιλόλογος Αλέξανδρος Κόγκας αναφέρθηκε στην αφορμή που οδήγησε στη συγγραφή του βιβλίου, εστιάζοντας στο κεντρικό του θέμα: την ανταλλαγή πληθυσμών του 1923. Παρουσίασε την υπόθεση, σχολίασε τη γλώσσα και τη διακειμενικότητα του έργου, υπογραμμίζοντας τις αναφορές σε άλλα λογοτεχνικά κείμενα. Επεσήμανε ότι η συγγραφέας, παρά τη μετάβασή της στη μυθιστοριογραφία, διατηρεί τη ματιά της αρχαιολόγου, κάτι που αποτυπώνεται στο ύφος και τη δομή του λόγου της. Στάθηκε επίσης στην έντονη περιγραφικότητα, την απεικόνιση του θρακιώτικου τοπίου και τη λαογραφική διάσταση του βιβλίου, ενώ ανέφερε και τις χιουμοριστικές στιγμές που προσδίδουν μια νότα νοσταλγίας για όσα δεν ζήσαμε.

Η δημοσιογράφος και πρώην δήμαρχος Βέροιας, Χαρούλα Ουσουλτζόγλου – Γεωργιάδη, μίλησε για τις αναμνήσεις που της ξύπνησε το βιβλίο, καθώς οι παππούδες της έζησαν στη Θεσσαλονίκη. Αναφέρθηκε στη συγκίνηση που της προκάλεσαν πολλά σημεία του έργου και έκανε κριτική αναφορά στα πολιτικά τεκταινόμενα σε παγκόσμιο επίπεδο. Τόνισε τη σημασία της αισθητικής των πόλεων και το πώς η αντιπαροχή επηρέασε αρνητικά τον χαρακτήρα τους. Επιπλέον, αναφέρθηκε στη σημασία της συνεργασίας μεταξύ θεσμών, όπως η αρχαιολογία και η τοπική αυτοδιοίκηση, ώστε να επιτυγχάνονται σημαντικά έργα προς όφελος του κοινού.

Η συγγραφέας Πολυξένη Βελένη, παίρνοντας τον λόγο, μίλησε για το πρώτο της μυθιστόρημα. Έχει ήδη εκδώσει τρεις ποιητικές συλλογές και μία αρθρωτή μυθιστορία, η οποία αποτελείται από 15 διηγήματα που συνδέονται μεταξύ τους. Το νέο της έργο εκδόθηκε το 2024, και η Βέροια είναι μία από τις πρώτες πόλεις που παρουσιάστηκε, γεγονός που την γέμισε χαρά.

Αναφέρθηκε στους δεσμούς που τη συνδέουν με την πόλη, καθώς το διδακτορικό της αφορά τη Βέροια. "Στα μέσα της δεκαετίας του ’90 ερχόμουν εδώ για 4-5 χρόνια και την αγαπώ πολύ", δήλωσε χαρακτηριστικά.

Σχετικά με την έμπνευσή της, αποκάλυψε πως η ιστορία της οικογένειας που πρωταγωνιστεί στο βιβλίο βασίζεται στην ιστορία ανθρώπων που αναγκάστηκαν να μετακινηθούν από τη Ραιδεστό της Ανατολικής Θράκης στη Θεσσαλονίκη. Μέσα από αυτό το γεγονός, η συγγραφέας αφηγείται την ιστορία ολόκληρου του 20ού αιώνα, από τους Βαλκανικούς Πολέμους, τη Μικρασιατική Καταστροφή και την ανταλλαγή πληθυσμών, έως τους δύο Παγκόσμιους Πολέμους, την Εθνική Αντίσταση και την εποχή του COVID-19.

Το βιβλίο εστιάζει στην προσφυγιά, ένα διαχρονικά επίκαιρο θέμα. Περιγράφει πώς οι πρόσφυγες από τη Ραιδεστό εγκαταστάθηκαν στη Θεσσαλονίκη και βίωσαν δυσκολίες προσαρμογής, ερχόμενοι αντιμέτωποι με την αρχική εχθρότητα της τοπικής κοινωνίας. Η συνύπαρξή τους με την ήδη υπάρχουσα εβραϊκή κοινότητα δημιούργησε επαγγελματικές και πολιτικές συγκρούσεις.

Ο αναγνώστης παρακολουθεί την ιστορία της οικογένειας παράλληλα με τα ιστορικά γεγονότα, αποκτώντας μια σφαιρική εικόνα των συγκλονιστικών γεγονότων του 20ού αιώνα και του αντίκτυπού τους στις επόμενες γενιές. "Το τραύμα της προσφυγιάς και της απώλειας μεταφέρεται από γενιά σε γενιά, και ακόμη το βιώνουμε", τόνισε η συγγραφέας. Το βιβλίο δεν έχει ηρωικές μορφές, αλλά αντιήρωες. Είναι ένα μυθιστόρημα για τους ηττημένους και όχι για τους νικητές.

Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με συζήτηση με το κοινό, ενώ η συγγραφέας υπέγραψε αντίτυπα του βιβλίου της.

Λίγα λόγια για το βιβλίο

Ένα μυθιστόρημα-ποταμός, ένα συναρπαστικό ταξίδι σε ολόκληρο τον 20ό αιώνα, ένα βιβλίο με πρωταγωνίστρια την Ιστορία.

Μια οικογένεια στη δίνη των γεγονότων του 20ού αιώνα. Ο πατέρας, ο γιος, η εγγονή ακολουθούν το πεπρωμένο τους μέσα από το ξαναμοίρασμα του κόσμου. Η ανταλλαγή τούς ξεριζώνει από την Ανατολική Θράκη και τους οδηγεί στη Θεσσαλονίκη που, μόλις προσαρτημένη στο ελληνικό κράτος, εμπλέκεται στον Μεγάλο Πόλεμο. Το οικονομικό κραχ του μεσοπολέμου ταλανίζει τη χώρα και η πόλη ξαναγίνεται έρμαιο των συγκυριών.

Β΄ παγκόσμιος πόλεμος, αλβανικό μέτωπο, γερμανική κατοχή, Εθνική Αντίσταση. Ο γιος της οικογένειας εμπλέκεται στον αγώνα πληρώνοντας ακριβά το τίμημα. Μετά την απελευθέρωση, ο Εμφύλιος χαράζει διαφορετικούς δρόμους για πολλούς. Η Ελλάδα, η Θεσσαλονίκη, η οικογένεια για άλλη μία φορά αλλάζουν μορφή. Η δικτατορία, η μεταπολίτευση, το νέο πρόσωπο του τόπου με τη δημοκρατική αλλαγή.

Αναπάντεχη αποκάλυψη στο τέλος φέρνει την εγγονή αντιμέτωπη με την ειρωνεία της μοίρας. Όλα ξαναγράφονται θαρρετά, ανοικτά, έντιμα, χωρίς κρυμμένα μυστικά ή ξεχασμένες αλήθειες. Τα γεγονότα, τα επεισόδια, τα πρόσωπα είναι αληθινά, όσο αληθινό είναι το σκοτάδι ή το φως που κρύβουμε μέσα μας.

Λίγα λόγια για την συγγραφέα

Η Πολυξένη Βελένη γεννήθηκε, μεγάλωσε και σπούδασε Αρχαιολογία και Θέατρο στη Θεσσαλονίκη, υποκριτική στο Κέντρο Θεατρικής Έρευνας, πρακτική και θεωρία του Θεάτρου στο Παρίσι. Ήταν για δώδεκα χρόνια (2006-2018) διευθύντρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης. Ανέσκαψε σε αρχαιολογικούς χώρους της Θεσσαλονίκης, καθώς και της Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας. Έγραψε οκτώ αρχαιολογικές μονογραφίες και πολλά άρθρα σε περιοδικά, επιμελήθηκε ογδόντα αρχαιολογικές εκδόσεις. Οργάνωσε περί τα ογδόντα πέντε συνέδρια και πάνω από εκατόν πενήντα αρχαιολογικές εκθέσεις. Έκανε εκπομπές στο ραδιόφωνο, ατομικές και ομαδικές εκθέσεις ζωγραφικής, έγραψε αρχαιολογικά σενάρια για την τηλεόραση, επιφυλλίδες σε εφημερίδες, στίχους για τραγούδια, θεατρικά έργα. Δημοσίευσε τρεις ποιητικές συλλογές και μία συλλογή αρθρωτών διηγημάτων. Έχει τιμηθεί με διακρίσεις και βραβεία για τη συνεισφορά της στον πολιτισμό και είναι επίτιμη διδάκτορας της Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου της Σορβόνης. Διδάσκει σε πανεπιστημιακά ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού. Από το 2018 έως το 2023 ήταν γενική διευθύντρια Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς (Υπουργείο Πολιτισμού).

• DSC_0867 DSC_0867
• DSC_0862 DSC_0862
• DSC_0870 DSC_0870
• DSC_0873 DSC_0873
• DSC_0874 DSC_0874
• DSC_0882 DSC_0882
• DSC_0876 DSC_0876
• DSC_0885 DSC_0885
• DSC_0880 DSC_0880
• DSC_0890 DSC_0890
• DSC_0891 DSC_0891
• DSC_0895 DSC_0895
• DSC_0897 DSC_0897
• DSC_0905 DSC_0905
• DSC_0912 DSC_0912
• DSC_0915 DSC_0915
• DSC_0908 DSC_0908
• DSC_0917 DSC_0917
•