Το νέο βιβλίο της Αντωνίας Χαρίση «Η εθνικοαπελευθερωτική προσπάθεια του 16ου Συντάγματος ΕΛΑΣ Βερμίου» παρουσιάστηκε στη Βέροια

Τετάρτη, 30 Οκτωβρίου 2024 23:41
Γράφτηκε από τον/την Μαρία Τριγώνη

Το νέο βιβλίο της Δρ Αντωνίας Χαρίση με τίτλο «Η εθνικοαπελευθερωτική προσπάθεια του 16ου Συντάγματος ΕΛΑΣ Βερμίου. Η συμβολή του Κων/νου Κολλίντζα (Κολοκοτρώνη) και το «Τάγμα Διαρκούς Επίθεσης» (1940-1944), που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Επίκεντρο, παρουσιάστηκε στη Βέροια.

Η παρουσίαση του βιβλίου έγινε το απόγευμα της Τετάρτης 30 Οκτωβρίου, στην αίθουσα εκδηλώσεων της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης Βέροιας.

Για το βιβλίο μίλησαν οι ιστορικοί Δρ Αναστασία Ταναμπάση και Δρ Χρήστος Σκούπρας, ο δημοσιογράφος-συγγραφέας Αλέκος Χατζηκώστας και ο Τάσος Τασιόπουλος, εκπαιδευτικός, πρώην Δήμαρχος του Δήμου Αντιγονιδών.

Οι ομιλητές εκτός από τα ιστορικά γεγονότα που αναφέρονται στο βιβλίο, έκαναν αναφορά και σε πολλά προσωπικά βιώματα.

Την βιβλιοπαρουσίαση συντόνισε ο Δρ Κλασσικής Αρχαιολογίας Γεώργιος Μάλλιος.

Η ιστορικός κ. Ταναμπάση αναφέρθηκε στο ιστορικό βιβλίο που αναφέρεται στην Κατοχή της Ελλάδας και ειδικότερα στην Ημαθία και το Βέρμιο, συμπληρώνοντας την εικόνα που έχουμε γι αυτήν την ταραχώδη ιστορική περίοδο. «Η μονογραφία της κ. Χαρίση ασχολείται με την ταραχώδη περίοδο του 1940-1944 αναδεικνύοντας την τοπική της διάσταση… Ο τίτλος δηλώνει με σαφήνεια ότι η συγγραφέας αναδεικνύει την δράση του 16^ου Συντάγματος ΕΛΑΣ Βερμίου και τον ρόλο του Κωνσταντίνου Κολλίντζα σε σημαντικά γεγονότα… Το βιβλίο δομείται σε 4 κεφάλαια. Το πρώτο αφορά το ιστορικό πλαίσιο της περιόδου 1940-1944 και τα μεγάλα ιστορικά γεγονότα που οδήγησαν στην καταστροφή των κοινωνικών ιεραρχιών και πολιτικών σχέσεων που προϋπήρχαν. Το δεύτερο αφορά το αντάρτικο και τις εμφύλιες συγκρούσεις. Το τρίτο εστιάζει στον Διοικητή του 2^ου Τάγματος του 16^ου Συντάγματος ΕΛΑΣ Βερμίου, καπετάνιο Κολοκοτρώνη, κατά κόσμον Κωνσταντίνο Κολλίντζα από την Βλαχέρνα Αρκαδία, που άφησε την τελευταία του πνοή στη Νάουσα τον Οκτώβρη του ’44… Το τέταρτο και τελευταίο κεφάλαιο ξεκινά από την απελευθέρωση της Έδεσσας και της Βέροιας και καταλήγει στην συμφωνία της Βάρκιζας και την περίοδο της Λευκής Τρομοκρατίας, που δεν άφησε ανεπηρέαστη ούτε την οικογένεια του Κωνσταντίνου Κολλίντζα, που τόσα προσέφερε στον αγώνα για την απελευθέρωση του τόπου. Ακόμα και μετά θάνατον, ο ίδιος ενοχλούσε, με αποτέλεσμα να λεηλατηθεί ολοκληρωτικά ο τάφος του από χωροφύλακες, όπως και άλλων συναγωνιστών του... Η μονογραφία της Αντωνίας Χαρίση συνομιλεί με την ευρύτερη ελληνική ιστοριογραφία. Είναι τέτοια η πυκνότητα των ιστορικών εξελίξεων, που η συγγραφέας τα τεκμηριώνει βιβλιογραφικά ή με πρωτογενές υλικό.... Το πόνημά της, που είναι προϊόν πολυετούς έρευνας, διακρίνεται από καθαρή σκέψη και επιστημονικό λόγο…».

Ο κ. Σκούπρας αναφέρθηκε στα σημεία που του έκαναν εντύπωση. Εντόπισε τις αρετές του βιβλίου, όπως είναι η πυκνή γραφή και η κατατοπιστική αλληλουχία των γεγονότων. Επίσης δίνει μια σαφή εικόνα του τι έγινε την Κατοχή στην περιοχή μας, ότι υπάρχουν κι αντίπαλες ομάδες του ΕΛΑΣ και πόσο δύναμη είχε ο ΕΛΑΣ. Τέλος αναδεικνύεται η ερευνητική προσπάθεια της συγγραφέως για τον θάνατο του Κολοκοτρώνη ως κορυφαίο γεγονός. «Ο θάνατος του Κολοκοτρώνη στις 6 Οκτωβρίου, που έγινε σε μια εποχή ελευθερίας, έχει ήδη απελευθερωθεί η Νάουσα, ο κόσμος προσδοκεί την ελευθερία και ο θάνατος δίνει μια αφορμή να δείξουμε την νέα συνθήκη, τις αντιστασιακές δυνάμεις πως θα πορευτούν στη συνέχεια, έγιναν όμως τα Δεκεμβριανά και τα πράγματα πήραν άλλη τροπή… Το βιβλίο διαβάζεται εύκολο όμως ο αναγνώστης πρέπει να έχει μια πρώτη εικόνα για τα γεγονότα. Υπάρχει πυκνή γραφή και αλληλοδιαδοχή των γεγονότων. Οι μάχες, η αφήγηση είναι γραμμική, αλλά γίνεται ξεκάθαρο στο μυαλό πως πήγαν τα πράγματα…».

Η κ. Χαρίση είπε ότι της πήρε 7 χρόνια για να ολοκληρωθεί η συγγραφή του βιβλίου, «αν και ποτέ δεν μπορούμε να πούμε ότι καλύφθηκαν τα πάντα και μπορούν να ανακαλυφθούν νέα ντοκουμέντα και πηγές. Σίγουρα όμως καθένας προσθέτει ένα λιθαράκι για να ανασκευάσουμε και να αναπαραστήσουμε την μεγάλη εικόνα μέσα από πολλές μικρές εικόνες».

Μοιράστηκε με το κοινό τις σκέψεις της για την δημιουργία του συγκεκριμένου βιβλίου. Μία σκέψη από αυτές ήταν οι ιστορίες του πατέρα της, γι αυτό και το βιβλίο είναι αφιερωμένο σ΄ αυτόν. Πολλές από αυτές τις ιστορίες είχαν να κάνουν με τους καπεταναίους του ΕΛΑΣ που περνούσαν από τον Τρίλοφο (τόπο καταγωγής της συγγραφέως) και το αντάρτικο.

Μια από τις εργασίες που κλήθηκε να ετοιμάσει στο πλαίσιο ενός συνεδρίου αφορούσε ένα πρόσωπο του ΕΛΑΣ, ονόματι Κολοκοτρώνη. Κάπως έτσι ξεκίνησε η συγκέντρωση του υλικού καταλήγοντας σε αυτήν την μονογραφία.

Το βιβλίο απευθύνεται στο πλατύ κοινό. Αυτός που θα το διαβάσει θα βρει συγκεντρωμένες τις πληροφορίες.

Λίγα λόγια για το βιβλίο

Τις πρώτες ημέρες της Κατοχής και η βεβαιότητα ότι αυτή θα ήταν πρόσκαιρη, ενίσχυσε την απόφαση των Ελλήνων να συνεχίσουν τον αγώνα.

Η οργάνωση της Αντίστασης έγινε με την πρωτοβουλία κομμουνιστών, έχοντας έναν διπλό χαρακτήρα, αυτόν του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα και της κοινωνικής απελευθέρωσης, καθώς τέθηκαν με οξύτητα τα συσσωρευμένα κοινωνικά, οικονομικά και πολιτικά προβλήματα μιας καθυστερημένης αγροτικής χώρας, στενά εξαρτημένης από τις ξένες δυνάμεις και με έναν προϋπάρχοντα βαθύ εθνικό διχασμό ακόμη από την εποχή του μεσοπολέμου.

Η Αντίσταση στην Ελλάδα υπήρξε μαζική και ιδιαίτερα δραστήρια, με σημαντικότερη αντιστασιακή οργάνωση το ΕΑΜ. Το ΕΑΜικό κίνημα με ραγδαίο ρυθμό πήρε τεράστια έκταση και συσπείρωσε γύρω του μεγάλες λαϊκές μάζες, έχοντας ως ιδεολογικό, πολιτικό και οργανωτικό του ιστό το ΚΚΕ. Το ΕΑΜ διέθετε στη Μακεδονία την Ομάδα Μεραρχιών Μακεδονίας στη δύναμη της οποίας ανήκε η Χη Μεραρχία του ΕΛΑΣ και σε αυτή το 16ο Σύνταγμα ΕΛΑΣ Βερμίου.

Το βιβλίο προσπαθεί να αναδείξει τα πρόσωπα, η συμβολή των οποίων υπήρξε σημαντική στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα των Ελλήνων, καθώς ο τρόπος οργάνωσης του ΕΑΜ και του ΕΛΑΣ, ανέδειξε, μέσα από την μεγάλη στρατιωτική τους δράση, σημαντικές προσωπικότητες με προσωπική ακτινοβολία. Κεντρικό πρόσωπο της συγκεκριμένης μονογραφίας είναι ο Κωνσταντίνος Κολλίντζας, Διοικητής του 2ου Τάγματος του 16ου Συντάγματος ΕΛΑΣ Βερμίου και για κάποιο χρονικό διάστημα Καπετάνιος του 16ου Συντάγματος.

Λίγα λόγια για τη συγγραφέα

Η Αντωνία Χαρίση γεννήθηκε στον Τρίλοφο Βεροίας. Σπούδασε Παιδαγωγικά και εργάστηκε από το 1984 έως το 2022 στην Εκπαίδευση, αρχικά ως δασκάλα Γενικής και Ειδικής Αγωγής και στη συνέχεια ως διευθύντρια σε σχολεία της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, αρχικά στο Εργαστήριο Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Νάουσας και στη συνέχεια στο 9ο Δημοτικό Σχολείο Νάουσας. Την περίοδο 2020-2022 εργάστηκε ως Συντονίστρια Εκπαιδευτικού Έργου στο 3ο ΠΕΚΕΣ Κεντρικής Μακεδονίας.

Έχει πτυχίο Παιδαγωγικού Τμήματος, μετεκπαίδευση στην Ειδική Αγωγή και MSc στην Ψυχοπαιδαγωγική των Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες. Είναι διδάκτορας Παιδαγωγικής με εξειδίκευση στην Ιστορία της Εκπαίδευσης.

Εργασίες της έχουν δημοσιευτεί σε διεθνή και πανελλήνια συνέδρια, καθώς και σε έγκριτα ελληνικά και ξένα επιστημονικά περιοδικά. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα αφορούν στην Ειδική Αγωγή, στην Ιστορία της Εκπαίδευσης και την Τοπική Ιστορία.

Έχει διατελέσει επί σειρά ετών Πρόεδρος του ΔΣ του Συλλόγου Δασκάλων/ Νηπιαγωγών Επαρχίας Νάουσας, μέλος του ΔΣ της Πολιτιστικής Εταιρείας «Αριστοτέλης» Νάουσας και της Εταιρείας Μελετών Ιστορίας και Πολιτισμού Ν. Ημαθίας, καθώς και σε επιστημονικούς, πολιτιστικούς και πολιτικούς φορείς της Ημαθίας και όχι μόνο. Από το 2017 έως σήμερα είναι μέλος του ΔΣ του Συλλόγου «Οι Φίλοι του Πολυκεντρικού Μουσείου των Αιγών και του Δικτύου του».

Είναι μέλος και υποστηρίκτρια πολλών συλλόγων της Ημαθίας και η δράση της στα εκπαιδευτικά, κοινωνικά, πολιτιστικά και πολιτικά δρώμενα της Ημαθίας είναι έντονη. Έχει αρθρογραφήσει κατά καιρούς σε εφημερίδες της Ημαθίας και των Αθηνών.

Έχει στο ενεργητικό της τη συγγραφή δύο βιβλίων:

-Η Ρόζα Ιμβριώτη στο Πρότυπο Ειδικό Σχολείο Αθηνών (1937-1940), Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη 2013.

-Παιδόπολη «Καλή Παναγιά». Εκεί που η Ιστορία συνάντησε τα παιδιά, Εταιρεία Μελετών Ιστορίας & Πολιτισμού Ν. Ημαθίας, Βέροια 2017.

View this gallery on Flickr

View the embedded image gallery online at:
https://pliroforiodotis.gr./index.php/news/culture-menu/book-menu/100927-16-3#sigProId4e2445fa48