Γλαύκωμα, ο ύπουλος κλέφτης της όρασης

Περισσότεροι από 6,7 εκατομμύρια άνθρωποι θα τυφλωθούν από γλαύκωμα παγκοσμίως τα επόμενα πέντε χρόνια (2020), σύμφωνα με εκτίμηση του Παγκόσμιου Οργανισμού Γλαυκώματος!

Η δυσοίωνη αυτή εκτίμηση οφείλεται στο γεγονός ότι το γλαύκωμα είναι η δεύτερη πιο κοινή αιτία τύφλωσης παγκοσμίως καθώς στα αρχικά στάδια δεν προκαλεί συμπτώματα και όταν διαγνωστεί η βλάβη είναι μη αναστρέψιμη.

Δίκαια δε χαρακτηρίζεται από τους οφθαλμίατρους ως ύπουλος κλέφτης της όρασης καθώς μέχρι σήμερα 4,5 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν χάσει την όρασή τους από γλαύκωμα,ενώ ο αριθμός αυτός εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει τα 11,2 εκατομμύρια το 2020!

Για το λόγο αυτό και με αφορμή την Παγκόσμια Εβδομάδα Γλαυκώματος (8-14 Μαρτίου) οι οφθαλμίατροι συνιστούν προσοχή στον ύπουλο κλέφτη της όρασης.

«Μόνο η έγκαιρη διάγνωση και η τακτική παρακολούθηση μπορούν να βοηθήσουν τους πάσχοντες να μη τυφλωθούν από γλαύκωμα»τονίζει ο διαπρεπής χειρουργός οφθαλμίατρος, Διδάκτωρ της Ιατρικής Σχολής Αθηνών κ. Ιωάννης Α. Μάλλιας.

Το γλαύκωμα είναι πάθηση η οποία προσβάλλει τα οπτικά νεύρα του ματιού, τα οποία μεταδίδουν τα οπτικά ερεθίσματα στον εγκέφαλο και συγκεκριμένα στον ινιακό λοβό του εγκεφάλου, όπου εδρεύει το κέντρο της όρασης. Το οπτικό νεύρο προσβάλλεται όταν αυξάνει η πίεση του ματιού.

Η πάθηση εμφανίζεται συνήθως σε ασθενείς της 3ης ηλικίας, αν και σπανιότερα μπορεί να εμφανιστεί σε νέους ανθρώπους καθώς επίσης και σε παιδιά.

«Γλαύκωμα όμως μπορεί να εμφανιστεί και σε άτομα με φυσιολογική πίεση ματιών» αναφέρει ο Δρ Μάλλιας και εξηγεί: «Στις περιπτώσεις των ασθενών αυτών υπάρχει σημαντική απώλεια των οπτικών ινών, είτε λόγω κακής αιμάτωσης του οπτικού νεύρου, είτε για γενετικούς λόγους».

ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΝΟΧΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ

Σύμφωνα με τους επιστήμονες οι παράγοντες που φέρονται να ευθύνονται για το γλαύκωμα είναι:

• Κληρονομικοί
• Αρτηριακή υπέρταση και σακχαρώδης διαβήτης
• Ιστορικό οφθαλμικού τραύματος
• Μακροχρόνια τοπική ή συστηματική χρήση κορτιζόνης
• Μυωπία
• Ηλικία άνω των 40χρόνων
• Μαύρη φυλή

Σύμφωνα με τους οφθαλμίατρους η μόνη άμυνα που έχουν κυρίως τα άτομα της τρίτης ηλικίας απέναντι στο γλαύκωμα είναι η πρόληψη, η οποία μπορεί να γίνεται με μια τουλάχιστον εξέταση το χρόνο, εφαρμόζοντας πιστά τη ρήση του πατέρα της ιατρικής Ιπποκράτη πως «Κάλλιον του θεραπεύειν το προλαµβάνειν».

«Η αντιμετώπιση του γλαυκώματος, όταν αυτό διαγνωστεί έγκαιρα μπορεί να γίνει είτε με φαρμακευτική αγωγή (κολλύρια), είτε με ειδικό laser (Selective Laser Trabecouloplasty), αλλά και με χειρουργική επέμβαση» τονίζει ο Δρ Μάλλιας και προσθέτει: «Στις περιπτώσεις που εφαρμόζεται το laserαυτό δρα στις ήδη υπάρχουσες αποχετευτικές οδούς του ματιού, μειώνοντας τις αντιστάσεις που συναντά το υγρό του ματιού κατά την αποχέτευσή του, με αποτέλεσμα την μείωση της ενδοφθάλμιας πίεσης».

Η χειρουργική επέμβαση για την πάθηση του γλαυκώματος ονομάζεται τραμπεκουλεκτομή. Κατά την επέμβαση αυτή ο γιατρός με εργαλεία μικροχειρουργικής δημιουργεί μία παρακαμπτήριο οδό αποχέτευσης του υγρού του ματιού με σκοπό τη μείωση της ενδοφθάλμιας πίεσης.

Σε περιπτώσεις που έχουν προηγηθεί άλλες επεμβάσεις στο μάτι και η πιθανότητα επιτυχίας της τραμπεκουλεκτομής κρίνεται από τον γιατρό ότι είναι μειωμένη, μπορεί να γίνει αντιγλαυκωματική επέμβαση με τοποθέτηση αντιγλαυκωματικής βαλβίδας. Οι επεμβάσεις αυτές μπορούν να πραγματοποιηθούν σε χειρουργείο μιας ημέρας.

Από μελέτες που έχουν γίνει, το περπάτημα και η αερόβιος άσκηση δρουν ευεργετικά στην μείωση της ενδοφθάλμιας πίεσης, ενώ αντίθετα η συστηματική άρση βαρών μπορεί να οδηγήσει σε αύξησή της. Είναι σημαντικό για όλους η προληπτική οφθαλμολογική εξέταση και κρίνεται επιβεβλημένη σε όσους έχουν κληρονομικό ιστορικό γλαυκώματος.

Η Παγκόσμια Οργάνωση Γλαυκώματος και η Παγκόσμια Ένωση Πασχόντων από Γλαύκωμα προειδοποιούν: «Η έγκαιρη διάγνωση και η τακτική παρακολούθηση μπορεί να σώσει την όραση των ασθενών που πάσχουν από γλαύκωμα».