Γλωσσική Καθυστέρηση

Γράφει η λογοθεραπεύτρια Ανθούλα Μπρούβαλη

Μία από τις σημαντικότερες ανάγκες του ανθρώπου από την ημέρα της γέννησής του  είναι η επικοινωνία. Έτσι, το βρέφος στην προσπάθειά του να εκφράσει πόνο, πείνα και οποιαδήποτε άλλη επιθυμία  παράγει κραυγές μέχρι τριών μηνών. Στη συνέχεια, μέχρι έξι μηνών αρχίζει η παραγωγή ήχων και ο συνδυασμός αυτών (π.χ. αγκου).  Μετά τους έξι μήνες και μέχρι και τον πρώτο χρόνο ζωής  το παιδί προφέρει ακατάληπτες συλλαβές (π.χ. μπα – μπα), οι οποίες στην πορεία παράγονται με συγκεκριμένη σημασία (π.χ. «μαμ» για το φαγητό).

Στη μεταβατική περίοδο που διαρκεί μέχρι την ηλικία των δεκαοκτώ μηνών το παιδί έχει κατακτήσει τις πρώτες του λέξεις , τις οποίες χρησιμοποιεί σταθερά. Επιπλέον, αρχίζει να εκτελεί απλές εντολές. Από το στάδιο αυτό και μετά, το παιδί αρχίζει να κατονομάζει αυθόρμητα καθημερινά αντικείμενα, να επαναλαμβάνει λέξεις της ομιλίας των άλλων και σιγά – σιγά να δημιουργεί φράσεις δύο λέξεων κι έπειτα, προτάσεις. Έτσι, η ομιλία του σταδιακά γίνεται καταληπτή από τρίτους.

Να σημειωθεί ότι το κάθε παιδί έχει το δικό του χρόνο ανάπτυξης, όμως  δεν μπορεί να υπάρχει μεγάλη απόκλιση από τα χρονικά διαστήματα που αναφέρθηκαν. Όταν, τα παιδιά έχουν εξέλιξη στη γλωσσική τους ανάπτυξη, όμως το γλωσσικό τους επίπεδο δεν ανταποκρίνεται στη χρονολογική τους ηλικία σημειώνεται η γλωσσική καθυστέρηση. Οι πιθανοί  παράγοντες που οφείλονται στην ύπαρξη αυτής εντοπίζονται στην πρόσληψη της γλώσσας (π.χ. διγλωσσία), στην επεξεργασία αυτής, δηλαδή δυσκολία στην κατανόηση και τέλος, στην παραγωγή του λόγου,  δηλαδή η ικανότητα να σχηματίσει ένα ολοκληρωμένο μήνυμα.

Τα σημάδια για την ύπαρξη της γλωσσικής καθυστέρησης είναι η έλλειψη ανταπόκρισης σε περιβαλλοντικούς θορύβους στη βρεφική ηλικία, η δυσκολία μίμησης της ομιλίας και η απουσία αυτής. Ακόμα ένα χαρακτηριστικό είναι η μη ακολουθία απλών εντολών και η έλλειψη ενδιαφέροντος σε συγκεκριμένο πρόσωπο ή/ και παιχνίδι. Τέλος, μας προδιαθέτει  η παρουσία ακατάληπτης ομιλίας μετά την ηλικία των τριών ετών.

Αν παρατηρήσετε κάποιο από τα παραπάνω χαρακτηριστικά, είναι σημαντικό να απευθυνθείτε σε λογοθεραπευτή, ο οποίος θα αξιολογήσει τις δυνατότητες και ικανότητες του παιδιού. Η άμεση παρέμβαση μας επιφέρει το επιθυμητό αποτέλεσμα.