Το άγχος και η αντιμετώπισή του

Της ψυχολόγου Μαρίας Ταμπακοπούλου

«Κάθε μεταβολή του οικείου τρόπου ζωής προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο χρειάζεται προσαρμογή και συχνά πυροδοτεί στρες» (Rollo May, 1999).

Το άγχος αποτελεί μια φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού απέναντι σε μια πρόκληση ή έναν κίνδυνο, ώστε να βρίσκεται σε εγρήγορση και να κινητοποιηθεί με όλες του τις δυνάμεις. Γίνεται παθολογικό όταν βρίσκεται σε πολύ υψηλά επίπεδα και κρατάει για μεγάλο χρονικό διάστημα, οπότε αποδιοργανώνει και παραλύει.

Το στρες βιώνεται στην καθημερινή ζωή μετά από κρίσιμα γεγονότα ζωής- δυσάρεστα αλλά και ευχάριστα (γάμος, διαζύγιο, ασθένεια, θάνατος, εγκυμοσύνη, απόλυση αλλά και ανάληψη εργασίας κλπ), αφού απαιτείται μετάβαση σε μια νέα κατάσταση και προσαρμογή.

Για πολλούς ανθρώπους, όμως, το άγχος κατακλύζει τη ζωή τους χωρίς να γνωρίζουν το λόγο, ειδικά όταν έχει γίνει χρόνιο. Τότε αιτία του άγχους μπορεί να μην είναι κρίσιμα γεγονότα ζωής, αλλά ο τρόπος που ερμηνεύει κανείς απλά καθημερινά γεγονότα. Οι ερμηνείες αυτές πηγάζουν από κάποιες καλά εδραιωμένες πεποιθήσεις που έχει ο καθένας για τον εαυτό του και τον κόσμο, όπως για παράδειγμα «πρέπει να είμαι τέλειος», «είμαι αδύναμος να αντιμετωπίσω δύσκολες καταστάσεις» ή «κάτι κακό θα μου συμβεί».

Το άγχος εκδηλώνεται στο νοητικό, στο σωματικό και στο συναισθηματικό επίπεδο.

Σωματικά μπορεί να εμφανιστούν ταχυκαρδίες, εφίδρωση, δύσπνοια, εμετός, αυπνία, πονοκέφαλοι και κάθε είδους πόνοι χωρίς άλλη αιτία, ενούρηση, τικ, σεξουαλικές διαταραχές, δερματικά προβλήματα, ακόμα και τοπικές παραλύσεις και λιποθυμίες (Αλλά και όλες οι ασθένειες θεωρείται ότι μπορεί να πυροδοτούνται από κάποιο στρες).

Νοητικά εμφανίζεται σύγχυση, προβλήματα μνήμης, συγκέντρωσης και προσοχής.

Στο συναισθηματικό επίπεδο το άγχος συνδέεται συχνά με φοβίες, ξεσπάσματα θυμού και κατάθλιψη.

Το αποτέλεσμα είναι πολλοί άνθρωποι που κατακλύζονται από το άγχος και τα συμπτώματά του να αρχίζουν να αποφεύγουν καταστάσεις και να απομονώνονται, είτε ως δική τους επιλογή είτε επειδή οι σχέσεις τους γίνονται δύσκολες και οι άλλοι τους αποφεύγουν. Πολλοί καταφεύγουν στο αλκοόλ και στα ναρκωτικά για να ανακουφιστούν από το άγχος, με καταστροφικές συνέπειες για την υγεία και τη ζωή τους.

Τα συμπτώματα του άγχους μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά και χωρίς παρενέργειες με τη βοήθεια της ομοιοπαθητικής. Ανάλογα με τα συγκεκριμένα συμπτώματα που εμφανίζει ο καθένας, επιλέγεται το κατάλληλο ομοιοπαθητικό φάρμακο, το οποίο θα δώσει την απαραίτητη «ώθηση» στον αμυντικό μηχανισμό για να ξεπεράσει τη διαταραχή. Σε κάποιες περιπτώσεις, ειδικά όταν το άγχος είναι χρόνιο, χρειάζεται και ανάλυση των σκέψεων που βρίσκονται πίσω από το άγχος και του τρόπου που αυτές επηρεάζουν συνολικά την προσωπικότητα και τις σχέσεις.

Σε κάθε περίπτωση, όταν το άγχος φτάνει σε υψηλά επίπεδα πρέπει να αντιμετωπιστεί. Δε θα έπρεπε κανείς να αισθάνεται καταδικασμένος να ζει με ένα παθολογικό άγχος που περιορίζει την ελευθερία και τη δημιουργικότητά του.