Οι επτά διευκρινήσεις για την προκαταβολή φόρου και οι 3 αλλαγές στην ρύθμιση των 100 δόσεων

Του Βασίλη Κορκίδη

Διευκρινίσεις για την αύξηση της προκαταβολής φόρου εισοδήματος για επιχειρήσεις, αγρότες και ελεύθερους επαγγελματίες, δόθηκαν με εγκύκλιό της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων. Πρόκειται για οδηγίες στις φορολογικές υπηρεσίες για την εφαρμογή μέτρων που ψηφίστηκαν με το πρόγραμμα οικονομικής πολιτικής και αφορούν τη φορολογία εισοδήματος. Εφαρμόζοντας λοιπόν τις μνημονιακές δεσμεύσεις από το 2016 η προκαταβολή φόρου για τους ελεύθερους επαγγελματίες αυξάνεται στο 75%, ενώ το 2017 θα πληρώσουν προκαταβολή ίση με 100% του οφειλόμενου ποσού. Αγρότες και επιχειρήσεις θα πρέπει να περιμένουν νέα εκκαθάριση των φορολογικών τους δηλώσεων, το αμέσως επόμενο διάστημα, με αυξημένες προκαταβολές φόρων.

Στην εγκύκλιο, επίσης, διευκρινίζεται ότι από το 2016 (δηλαδή για τα εισοδήματα 2015) δεν θα ισχύσει η έκπτωση 2% επί του φόρου στην περίπτωση εφάπαξ καταβολής του. Ειδικότερα η εγκύκλιος προβλέπει τα ακόλουθα:

1. Για τους ελεύθερους επαγγελματίες η προκαταβολή φόρου είναι 55% για τα κέρδη που προκύπτουν στο φορολογικό έτος που αρχίζει από 1.1.2014 έως και 31.12.2014 και αυξάνεται σε 75% για τα κέρδη που προκύπτουν στο φορολογικό έτος που αρχίζει από 1.1.2015 έως και 31.12.2015. Για τα κέρδη που προκύπτουν στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από 1.1.2016 και εφεξής ο συντελεστής προκαταβολής φόρου αυξάνεται στο 100%.

2. Καταργείται η έκπτωση επισφαλών απαιτήσεων έως 1,5% επί των πωλήσεων των πρακτόρων ΟΠΑΠ για τα εισοδήματα που αποκτώνται στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1.1.2015 και μετά.

3. Καταργείται για τα εισοδήματα που αποκτώνται στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1.1.2015 και μετά η έκπτωση 2% που προβλέπονταν κατά την εφάπαξ καταβολή του οφειλόμενου φόρου, (με βάση την εμπρόθεσμη αρχική ή τροποποιητική δήλωση φόρου εισοδήματος του υπόχρεου φυσικού προσώπου) μέσα στην προθεσμία της πρώτης δόσης.

4. Για εισοδήματα που αποκτήθηκαν στο φορολογικό έτος 2014 από ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, η προκαταβολή φόρου εισοδήματος υπολογίζεται με συντελεστή 55% (από 27,5%). Διευκρινίζεται ότι για όσες δηλώσεις φυσικών προσώπων έχουν ήδη υποβληθεί χωρίς να έχει βεβαιωθεί το νέο ποσοστό προκαταβολής (55%), θα γίνει εκ νέου προσδιορισμός φόρου, χωρίς να απαιτείται η υποβολή τροποποιητικής δήλωσης από τον φορολογούμενο. Συγκεκριμένα, θα πραγματοποιηθεί νέα εκκαθάριση και θα εκδοθεί νέα πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου από τη Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, που θα γίνει για λογαριασμό κάθε Δ.Ο.Υ. Για τις περιπτώσεις αυτές, εάν η τελευταία υποβληθείσα δήλωση φορολογίας εισοδήματος (αρχική ή τροποποιητική) υποβλήθηκε εμπρόθεσμα, ως αφετηρία υπολογισμού των δόσεων λαμβάνεται η ημερομηνία της νέας εκκαθάρισης. Εάν όμως η τελευταία υποβληθείσα δήλωση φορολογίας εισοδήματος (αρχική ή τροποποιητική) υποβλήθηκε εκπρόθεσμα, ως αφετηρία υπολογισμού των δόσεων λαμβάνεται η ημερομηνία που η δήλωση θα έπρεπε να υποβληθεί. Στις περιπτώσεις αυτές, για την επιβολή των τόκων εκπρόθεσμης καταβολής δεν θα υπολογίζεται το χρονικό διάστημα μεταξύ της αρχικής και της νέας εκκαθάρισης.

5. Για τις επιχειρήσεις η προκαταβολή φόρου αυξάνεται στο 100% για τα κέρδη που προκύπτουν σε φορολογικά έτη τα οποία αρχίζουν από την 1η Ιανουαρίου 2014 και μετά. Διατάξεις υπήρξαν για να ισχύσει το ποσοστό 100% της προκαταβολής φόρου και για τα κέρδη που αποκτούν τα νομικά πρόσωπα και οι νομικές οντότητες των περιπτώσεων β' (προσωπικές εταιρείες), γ' (μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου στα οποία περιλαμβάνονται και τα κάθε είδους σωματεία και ιδρύματα), ε' (κοινωνίες αστικού δικαίου, αστικές κερδοσκοπικές ή μη κερδοσκοπικές εταιρείες, συμμετοχικές ή αφανείς εφόσον ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα) και στ' μόνο για τις κοινοπραξίες των προσωπικών εταιρειών του άρθρου 45. Ειδικά, για τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές οντότητες που αναφέρονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 71 (ήτοι, νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες των περ.β', γ', ε' και στ' μόνο για τις κοινοπραξίες των προσωπικών εταιρειών του άρθρου 45) το ποσοστό της προκαταβολής ορίζεται σε πενήντα πέντε τοις εκατό (55%) για τα κέρδη που προκύπτουν σε φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1η Ιανουαρίου 2014 έως και την 31η Δεκεμβρίου του ίδιου έτους, σε εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) για τα κέρδη που προκύπτουν σε φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1η Ιανουαρίου 2015 έως και την 31η Δεκεμβρίου του ίδιου έτους. Για τα κέρδη που προκύπτουν σε φορολογικά έτη που αρχίζουν από την 1η Ιανουαρίου 2016 και μετά το ποσοστό της προκαταβολής που βεβαιώνεται μετά την σταδιακή αύξηση είναι 100%.

6. Δόσεις φόρου εισοδήματος για επιχειρήσεις: τροποποιείται ο χρόνος καταβολής και ο αριθμός των δόσεων του φόρου εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων με φορολογικό έτος που αρχίζει την 1η Ιανουαρίου 2014 και λήγει την 31η Δεκεμβρίου του ίδιου έτους. Συγκεκριμένα, ορίζεται ότι η καταβολή του φόρου γίνεται σε πέντε ισόποσες μηνιαίες δόσεις από τις οποίες η πρώτη καταβάλλεται μέχρι την 21η Αυγούστου 2015 και η καθεμία από τις επόμενες μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των μηνών Σεπτεμβρίου, Οκτωβρίου, Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου 2015.

7. Τέλος ο προληπτικός φόρος του 26%: Σταματούν να μην εκπίπτουν δαπάνες που καταβάλλονται προς φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα που είναι φορολογικός κάτοικος σε κράτος μη συνεργάσιμο, ή που υπόκειται σε προνομιακό φορολογικό καθεστώς.

Μέχρι 15/10 θα γνωρίζουμε, κατ´ επιταγή του μνημονίου, τις 3 σημαντικές αλλαγές που θα οδηγήσουν στη μείωση του αριθμού των μηνιαίων δόσεων για χιλιάδες οφειλέτες, οι οποίοι θα αναγκαστούν σε μικρότερο αριθμό και υψηλότερες δόσεις, ενώ θα οδηγήσει πολλούς σε "έξοδο" από τη ρύθμιση.

Αναλυτικότερα:

1. Αυξάνεται το επιτόκιο από 3% σε 5% για οφειλές άνω των 5.000 ευρώ.

2. Για οφειλές χαμηλότερες των 5.000 ευρώ για να ισχύσει το επιτόκιο 3% θα πρέπει ο οφειλέτης να μην ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα, η ακίνητη περιουσία του σύμφωνα με το Ε9 να είναι αντικειμενικής αξίας 150.000 ευρώ και το ετήσιο εισόδημα να μην υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ.

3. Το ύψος των τραπεζικών καταθέσεων (200.000) και του εισοδήματος θα κρίνει την ικανότητα του οφειλέτη για εξόφληση σε λιγότερες δόσεις, ενώ για όσους έχουν την οικονομική άνεση ακόμα και την αποβολή τους από τη ρύθμιση.

Οι επόμενοι μήνες χαρακτηρίζονται ιδιαίτερα βεβαρημένοι φορολογικά αφού συμπίπτουν πολλές μηνιαίες υποχρεώσεις, όπως η δόση φόρου εισοδήματος, δόση ΕΝΦΙΑ, τρέχουσες φορολογικές και ασφαλιστικές υποχρεώσεις, αναδρομικοί φόροι και εισφορές, τέλη κυκλοφορίας και βεβαίως τη δόση της ρύθμισης των 100 δόσεων!

Εάν το ΥΠΟΙΚ και οι δανειστές δεν λάβουν υπόψη τους τις ιδιαιτερότητες των οικονομικών δυσκολιών, οι λίγοι μεγαλοφειλέτες που εκμεταλλεύτηκαν τη ρύθμιση θα συνεχίσουν με τις 100 δόσεις και αυτοί που τις έχουν πραγματικά ανάγκη, θα βρεθούν εκτός λόγω της φοροαδυναμίας τους. Μία τέτοια εξέλιξη, αφενός θα οδηγήσει πολλούς οφειλέτες σε παραίτηση, ενώ τα έσοδα του κράτους θα μειωθούν δραματικά τόσο από τις ληξιπρόθεσμες όσο και από τις τρέχουσες υποχρεώσεις.