Γνωρίστε την ιστορία της κλεμμένης Καρυάτιδας μέσα από την αφήγηση μαθητών της Γ’ τάξης του 5ου Δημοτικού Σχολείου Βέροιας
- Γράφτηκε από τον/την Αντώνης Χατζηκυριακίδης
Το επιχείρημα των Βρετανών, οι οποίοι διατηρούν στο Βρετανικό Μουσείο τα κλεμμένα μάρμαρα του Παρθενώνα, ότι οι Έλληνες δεν ενδιαφέρονται για τον πολιτισμό τους, μέρος του οποίου είναι και τα μνημεία τους, είναι αβάσιμο και αναληθές. Οι Έλληνες από την πρώτη στιγμή απέδειξαν ότι είναι έτοιμοι ακόμη και τη ζωή τους να θυσιάσουν για τούτο τον πολιτισμό.
1821. Η ελληνική επανάσταση για την ανεξαρτησία του υπόδουλου έθνους μας ξεκινάει. Σε κάποια στιγμή, Τούρκοι στριμώχνονται απάνω στην Ακρόπολη που είχε μετατραπεί σε πυριτιδαποθήκη. Πολιορκημένοι από Έλληνες: Στα αυτιά τους φτάνει με κάποιον τρόπο το κακό: τα πυρομαχικά των Τούρκων σώνονται. Και ο εχθρός έχει στραφεί στις κολώνες του Παρθενώνα. Από εκεί αντλεί τον μόλυβδο για να φτιάξει σφαίρες. Οι Έλληνες στέλνουν μήνυμα: “Μην αγγίζετε τις κολώνες. Εμείς θα σας στείλουμε πυρομαχικά”. Αυτά που θα στρέφονταν εναντίον τους!!! 1821-2021. Διακόσια χρόνια από εκείνη την εποχή. Και η αγάπη του Έλληνα για τον Παρθενώνα στιγμή δεν έχει σβήσει!
Ας πάμε όμως λίγο πιο πίσω, στο 1801, μόλις είκοσι χρόνια πριν από την έναρξη της εθνικής επανάστασης. Κι ενώ η ατμόσφαιρα μυρίζει μπαρούτι, ένας άνθρωπος προσπαθεί να κινήσει σβέλτα τα νήματα για να πετύχει αυτό που θέλει, προτού να είναι αργά. Προτού ξεσπάσει η μπόρα και ακυρωθούν τα σχέδιά του. Ο λόρδος Έλγιν αποσπά τούρκικο φιρμάνι για να αφαιρέσει τα γλυπτά του Παρθενώνα.
Υπήρξε άραγε; Φιρμάνι του Σουλτάνου; Το μόνο ντοκουμέντο είναι η αγγλική μετάφραση ενός ιταλικού υποτίθεται “επίσημου” τουρκικού γράμματος. Πιθανώς από κάποιον πολύ “εξυπηρετικό” Βεζίρη. Το οποίο επέτρεπε μόνο αντιγραφή γλυπτών και ανασκαφές. Και τί έκανε ο Έλγιν; Δωροδόκησε έναν τοπικό διοικητή της Αθήνας για να δώσει στο γράμμα την ερμηνεία που τον βόλευε. Την εποχή που η Ελλάδα ήταν υπό τον τουρκικό ζυγό. Ο λόρδος απέσπασε τα μνημεία για να φτιάξει το εξοχικό του στη Σκωτία! Τόμας Μπρους, 7ος Κόμης του Έλγιν, ο επίσημος πρεσβευτής της Αγγλίας στην Οθωμανική Κωνσταντινούπολη. Η κατάχρηση εξουσίας σε όλο της το μεγαλείο!!! Και στη συνέχεια, όταν ήρθε το οικονομικό στρίμωγμα, το 1816, πούλησε τα γλυπτά στη Βρετανική κυβέρνηση. Από τότε τα γλυπτά βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο.
Η Βρετανία αψηφά το παρελθόν και παραγράφει εγκληματικά το αδίκημα. Όμως τίποτα δεν πρόκειται να παραγράψει την πράξη από τη μνήμη. Τα γλυπτά του Παρθενώνα αφαιρέθηκαν από τον Έλγιν, θυμίζοντας από τότε με την ονομασία “Ελγίνεια Μάρμαρα” την κλοπή.
Οι προσπάθειες της ελληνικής πλευράς επίπονες, επίμονες και μακροχρόνιες. Από την πρώτη στιγμή που σχηματίστηκε ελεύθερο ελληνικό κράτος. Κάποτε, η Μελίνα Μερκούρη, ως Υπουργός Πολιτισμού, είχε πει: “τα γλυπτά είναι η υπερηφάνειά μας. Η ταυτότητά μας. Μας συνδέουν με την ελληνική αριστεία. Είναι συνώνυμα με τη δημοκρατία και την ελευθερία. Είναι η μεγαλειώδης απόδειξη ότι ο άνθρωπος είναι ενάρετος. Είναι η πολιτιστική μας κληρονομιά. Η ψυχή μας”. Δεν το ξεχνάμε.
Παγκοσμίως, κινήματα και οργανώσεις τάσσονται υπέρ της επιστροφής των μνημείων. Επανειλημμένως, ψηφοφορίες σε διεθνές επίπεδο επιχειρούν να αλλάξουν τη στάση της Μεγάλης Βρετανίας. Μέσα σε αυτό το κλίμα, υπάρχουν και προσπάθειες μεμονωμένων ατόμων ή ομάδων ανθρώπων που παλεύουν για τον ίδιο σκοπό.
Σε αυτόν τον κοινό αγώνα εντάσσεται και η προσπάθεια των μικρών μαθητών της Γ’ τάξης του 5ου Δημοτικού Σχολείου Βέροιας. Οι μαθητές ενώνουν τη φωνή τους για να γνωστοποιήσουν στη σχολική και ευρύτερη κοινωνία την ιστορία της κλεμμένης Καρυάτιδας, η οποία αποσπάστηκε από τον λόρδο Έλγιν και σήμερα βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο, περιμένοντας την επιστροφή της στον “γαλάζιο αττικό ουρανό”.
«Ονειρεύομαι με τα μάτια ανοιχτά» –
Το animation στο youtube