Με αντίπαλο τα προβλήματα και κάτω από την πίεση των δανειστών

Είναι προτιμότερο να ανάβουμε ένα κερί παρά να ξορκίζουμε το σκοτάδι
(Κινέζικη παροιμία, απόδοση Καρλ Σαγκάν)

Του Κώστα Καραγιάννη

Είναι αναγκαίο να ξεκαθαρίσουμε εξ αρχής δύο πράγματα για όσο καιρό θα διαρκεί για τη χώρας μας αυτή η «κατάσταση έκτακτης ανάγκης» και «επιτροπείας», δηλαδή, εκχώρησης του δικαιώματος διαχείρισης διοικητικών και άλλων δημοσίων υποθέσεων σε θεσμούς έξω από αυτήν.

Κατά πρώτον, να ξεκαθαρίσουμε, το τι μας επέβαλαν και τι προωθούν, με τη θηλιά (που μέλλει να ξηλώσουμε όσο πιο σύντομα γίνεται) στο λαιμό οι δανειστές στο πλαίσιο της συμφωνίας του Ιουλίου, όπως και όσα από αυτά μπορούμε να παρακάμψουμε, να διαπραγματευτούμε, να παραβιάσουμε, να ακυρώσουμε, να ματαιώσουμε (Γύρω από αυτά η κυβέρνηση θα κριθεί εν μέρει και με επιείκεια).

Κατά δεύτερον, τα πεδία εκείνα της οικονομικής και πολιτικής ζωής τα οποία ανήκουν καθαρά στη δική μας δικαιοδοσία και τα οποία μόνοι μας μπορούμε να καταργήσουμε, να βελτιώσουμε, να αντικαταστήσουμε, να εξορθολογίσουμε, να αλλάξουμε εκ βάθρων, κλπ. (Γύρω από τα δεύτερα η κυβέρνηση θα κριθεί εν συνόλω και αυστηρά).

Έγινε φανερό, και εκτιμήθηκε από το λαό μας δεόντως στις 20 Σεπτεμβρίου, πως για τη συγκεκριμένη εκείνη περίοδο, εξαντλήθηκαν ή και ξεπεράστηκαν τα όρια της διαπραγμάτευσης με τους δανειστές. Με την έλλειψη σύνεσης εκ μέρους αυτών υποχρεωθήκαμε σε έναν επονείδιστο συμβιβασμό. «Το ήμερο κατοικίδιο βρέθηκε πλάι σε μία τίγρη και προσπαθούσε να την πείσει να κλείσουν συμφωνία». Η ιστορία μας κατάφερε ένα δυνατό λάκτισμα, εξανεμίζοντας την ελπίδα ότι οι «θεσμοί» θα δεχόταν συμφωνία αμοιβαία επωφελή.

Οι τέτοιες καμπές της ιστορίας, πολύ περισσότερο για μια αριστερή κυβέρνηση, είναι δύσκολες. «Εν δε τωδε πράγμασι φωνείν ετάχθην προς σοφού διδασκάλου» μας λέει ο Αισχύλος, δηλαδή, «Σ' αυτή την περίσταση από σοφό δάσκαλο παίρνω την άδεια να αναφέρω συμπεράσματα»: Η ιστορία μας έβαλε τώρα σε εξαιρετικά δύσκολη κατάσταση. Από αυτή δεν μπορούμε να απαλλαγούμε με λόγια και με εντυπωσιακά συνθήματα. Μόνο με μια πρωτάκουστα οργανωτική δουλειά μπορούμε να ξεπεράσουμε μια σειρά από οδυνηρές ήττες. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να εξωραΐζουμε τα πράγματα. Και την πιο δύσκολη κατάσταση πρέπει να ξέρουμε να την αντιμετωπίζουμε χωρίς φανφαρονισμούς. Μπορεί να περάσουμε σε επίθεση αν γίνει η καμπή που ωριμάζει τις διαθέσεις και στο λαό και στην Ευρώπη. Τέλος, σε τέτοιες συνθήκες πρέπει να ξέρεις να υποχωρείς και να εύχεσαι ο Θεός να δώσει να υποχωρήσεις μισοσυντεταγμένα.

Επειδή όμως η υποχώρηση στην περίπτωσή μας δεν έγινε ούτε συντεταγμένα ούτε καν μισοσυντεταγμένα, οι διαπλεκόμενες δυνάμεις του παρελθόντος που οδήγησαν τη χώρα στο ορόσημο της άνοιξης του 2010 -που σημαίνει σε ευθεία εξάρτηση από τους δανειστές- βρήκαν αναπάντεχα συμμάχους στην «αριστερή αντιπολίτευση», στη λογοκοπία της και στην καλλιέργεια πολλαπλάσιων αυταπατών, από ορισμένες εκ των οποίων ούτε και τα πιο σοβαρά στελέχη του κυβερνώντος κόμματος δεν μπόρεσαν στο παρελθόν να γλιτώσουν. Σε όλους αυτούς που μετά μανίας και επιπολαιότητας πριονίζουν το κλαδί που μέχρι χθες τους φιλοξενούσε και όσους λιπόψυχους εμπειριστές περιφρονούν, από οίστρο ή από άγνοια, την ιστορία και τους υπάρχοντες συσχετισμούς δύναμης. Όμως, μια κατάσταση στην οποία θα έχουν απαξιωθεί οι δημοκρατικές και προοδευτικές πολιτικές δυνάμεις, όπου κανένας δεν θα εμπιστεύεται κανέναν, νομοτελειακά θα ανοίξει το δρόμο για ό,τι πιο συντηρητικό, πιο αυταρχικό και πολιτικά πιο αποκρουστικό ευδοκιμεί στον τόπο μας. Σε τελευταία ανάλυση, αν δεν τα καταφέρει ένα κόμμα με ιστορία και δοκιμασίες τόσων χρόνων, κόμμα που βρίσκονταν μακριά από κάθε είδους διαπλοκή, με ένα νέο και δυναμικό αρχηγό που, αν μη τι άλλο, έκανε τον κόσμο ολόκληρο, να μιλά και να ενδιαφέρεται επί μήνες, με θετικό τρόπο, για την Ελλάδα, το πιθανότερο είναι πως δεν μπορεί να τα καταφέρει κανείς. Ούτε όσοι ξεκίνησαν πριν λίγο καιρό υπό τις ευλογίες και την κηδεμονία προστατών, και έτι μάλλον όσοι με απύθμενο θράσος προσμένουν ο λαός να ξεχάσει τόσο γρήγορα τα πεπραγμένα τους και τα εγκληματικά τους λάθη και η ιστορία να βαδίσει προς τα πίσω.

Εάν δεν γίνει πλήρως κατανοητό από το λαό μας πως, το 3ο μνημόνιο είναι προϊόν εκβιασμού, σε μια φάση προς την δόμηση μιας Γερμανικής Ευρώπης, αν το γεγονός δεν αποτελέσει επωδό της κυβέρνησης έτσι ώστε να εμπεδωθεί και καθεαυτό και ως προς τις συνέπειές του και αν η κυβέρνηση δεν μπορέσει, στο μέτρο που της αντιστοιχεί, να επιλύσει επείγοντα προβλήματα και να ικανοποιήσει ανάγκες που κοιλοπονούν, τότε τα βάσανά μας θα πολλαπλασιαστούν και οι ελπίδες σωτηρίας μας θα λιγοστέψουν και θα απομακρυνθούν.

Ας ρίχνουμε ματιές στα δεινά των λαών σε χώρες που βρίσκονται πολύ κοντά μας και ας μελετάμε το τι σκέφτονται και σχεδιάζουν -κυνικά πολλές φορές- τα διεθνή κέντρα αποφάσεων. Όπως: «Τα αδύναμα ή τα αποτυχημένα κράτη είναι η πηγή πολλών από τα πλέον σοβαρά προβλήματα του κόσμου»! και «Οι χώρες δεν πρέπει να μπορούν να θεσπίζουν κρατικούς θεσμούς μονάχα στα εδάφη τους, αλλά και στα εδάφη άλλων, περισσότερο αποδιοργανωμένων και επικίνδυνων χωρών»!! (F.Fukuyama, Οικοδόμηση κρατών). Ας μετράμε τους συσχετισμούς δύναμης για να απομακρυνθούμε από τραγωδίες, σε ένα κόσμο σκληρό όπου, όπως όλα δείχνουν, μπήκε για τα καλά σε μια νέα φάση ξαναμοιράσματος και νέων σφαιρών επιρροής.

Τελικά, επειδή προσπαθούμε να πάμε πιο πέρα από την ερμηνεία του κόσμου, στο μετασχηματισμό του, η ουσιαστική αναμέτρηση της κυβέρνησης, που θα κρίνει και το μέλλον της και το μέλλον της χώρας εν πολλοίς, έχει να κάνει με τα προβλήματα που έχουν συσσωρευτεί στον τόπο μας εδώ και αρκετά χρόνια και με αυτά που γεννά η ζωή καθημερινά και όχι με τον οποιονδήποτε υπαρκτό ή ανύπαρκτο αρχηγό της ΝΔ, με τα ποτάμια κλπ. Αυτά αφορούν το επικοινωνιακό πεδίο δηλαδή το «φαίνεσθαι» και όχι την ουσία των πραγμάτων.

Δυστυχώς, στην αντιπολίτευση διακρίνεται εύκολα, όχι απλώς μια προσπάθεια μετάθεσης της αναμέτρησης σε επίπεδο προσώπων και παραποίησης της αλήθειας αλλά κακοποίησης της λογικής. Διακρίνεται μια ταύτιση «διαπιστώσεων» των πιο ακραίων και γκρίζων κύκλων με τους θύτες του κλεπτοκρατικού συστήματος που οδήγησαν τη χώρα στο αδιέξοδο και την παρακμή. Αυτοί που δυσανασχετούσαν και διακωμωδούσαν τις απανωτές εκλογικές μάχες, σήμερα δεν θέλουν να αποδεχθούν το αποτέλεσμα των πρόσφατων εκλογών για τα τέσσερα επόμενα χρόνια, αλλά το αμφισβητούν ήδη από τους πρώτους δύο μήνες, με την κρυφή ελπίδα πως κάτω από το βάρος των υποχρεώσεων που επιβάλλονται από το 3ο μνημόνιο -το οποίο οι ίδιοι μετά χαράς υπερψήφισαν- και τα ομαδικά τους πυρά, πολύ σύντομα η κυβέρνηση θα καταρρεύσει ή θα μεταλλαχθεί όπως οι προηγούμενες οι μνημονιακές. Εκείνες δηλαδή που πολιτικά και ιδεολογικά εκφράζονταν μέσα από τη λογική και τον πυρήνα των μέτρων των μνημονίων.

Εκείνοι λένε: Ας τα ξεχάσουμε όλα. Είδατε; Τελικά είμαστε όλοι ίδιοι.

Εμείς λέμε: Όχι, αλλά «συζωσάμενοι και ανακομβωσάμενοι» όσοι αισθάνονται πως αγαπούν πραγματικά και πονούν αυτόν τον τόπο και όσοι οσμίζονται ότι δεν υπάρχουν άλλα περιθώρια και πως σοβαρές απειλές μας περιτριγυρίζουν, ας δουλέψουν σκληρά και έξυπνα με επιμονή και σταθερότητα. Ας δουλέψουν αφενός με σχέδιο και αφετέρου με την ουσιαστική εμπλοκή όσο το δυνατόν μεγαλύτερου μέρους πολιτών και όχι ενός ελάχιστου γνωστών και φίλων. Μόνον με γνώση, με συμμετοχή, με κοινωνική ευαισθησία και με «ενθουσιαστικό πατριωτισμό» μπορεί κανείς να φέρει σε πέρας αυτό το τιτάνιο έργο απεμπλοκής της χώρας και ανόρθωσης της.