Οι Δήμοι ως πυλώνες κοινωνικής συνοχής και ανάπτυξης: Δράσεις και προτάσεις ενόψει του ετήσιου συνεδρίου της ΚΕΔΕ

Θέματα που αφορούν στις πολιτικές κα τις δράσεις των δήμων στους τομείς υγείας, κοινωνικής πολιτικής και οικονομίας καθώς και θέματα κοινωνικής συνοχής και οικογένειας, συζητήθηκαν στην τρίτη προσυνεδριακή συνάντηση διαλόγου που πραγματοποίησε σήμερα η ΚΕΔΕ στο Μεσολόγγι, ενόψει του Ετήσιου Τακτικού Συνεδρίου που θα γίνει στη Ρόδο 7-9 Νοεμβρίου. Στη σημερινή συνάντηση συμμετείχαν οι αιρετοί Δυτικής Ελλάδας και Ιονίων Νήσων.

Ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Λάζαρος Κυρίζογλου ανοίγοντας τις εργασίες της συνάντησης, αναφέρθηκε στη σημασία του προσυνεδριακού διαλόγου που διεξάγει η ΚΕΔΕ, ενόψει του κρίσιμου συνεδρίου της. Υπογράμμισε ότι «ο διάλογος που διεξάγεται όλο αυτό το διάστημα στους κόλπους της Αυτοδιοίκησης με κορύφωση το Συνέδριο, είναι μια ανοιχτή, δημοκρατική και ζωντανή διαδικασία στην οποία συμμετέχουν όλοι οι αιρετοί, αναδεικνύουμε τα μεγάλα ζητήματα που αφορούν τις τοπικές κοινωνίες και τον θεσμό, θέτουμε στην ατζέντα της Ελληνικής Περιφέρειας τα ζητήματα που αφορούν την τοπική διακυβέρνηση και τις δυνατότητες που θέλουμε να έχουμε, για να μπορούμε να κάνουμε μέρα με τη μέρα καλύτερη, τη ζωή των συμπολιτών μας.

Αναφερόμενος ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ στα ζητήματα αιχμής για τους δήμους, επικεντρώθηκε στα θεσμικά, οικονομικά ζητήματα, το ενεργειακό, τη διαχείριση των πόσιμων υδάτων.

Ο κ. Κυρίζογλου σημείωσε ότι, η Αυτοδιοίκηση χρειάζεται επιπλέον θεσμικά και οικονομικά εργαλεία με ξεκαθάρισμα αρμοδιοτήτων, για να έχει ισχυρό και ουσιαστικό ρόλο στη διαχείριση των μεγάλων ζητημάτων, όπως οι συνέπειες της κλιματικής κρίσης, τα ανοικτά κοινωνικά ζητήματα όπως η ασφάλεια, η στέγαση, η αντιμετώπιση της φτώχειας, η ενεργειακή αυτάρκεια, η ανάπτυξη των πόλεων μας με ανθρώπινους όρους, η θεσμική αναβάθμιση του αυτοδιοικητικού θεσμού και του αιρετού πολιτικού προσωπικού.

«Θέλουμε, τόνισε, εμείς να έχουμε τον πρώτο λόγο σε όλα όσα γίνονται ή πρόκειται να γίνουν στις πόλεις μας. Να μην αποφασίζουν άλλοι από μακριά, για όσα μας αφορούν τοπικά».

Για τα θεσμικά ο κ. Κυρίζογλου σημείωσε ότι ήδη η ΚΕΔΕ είναι σε συνεννόηση και συνεργασία με το ΥΠΕΣ για τον νέο Κώδικα της Αυτοδιοίκησης και ζητά την κωδικοποίηση σε ενιαίο νόμο των περίπου 500 νομοθετικών ρυθμίσεων που αφορούν την Αυτοδιοίκηση, οι οποίες πρέπει να καταργηθούν.

Επίσης αναφερόμενος στην καταστατική θέση των αιρετών ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ ζήτησε να υπάρξει σεβασμός στο αιρετό πολιτικό προσωπικό της Αυτοδιοίκησης.

«Σεβασμός, μεταξύ άλλων, εξήγησε, σημαίνει αποδοχές που θα ανταποκρίνονται στις ευθύνες μας. Θεωρούμε απαράδεκτο οι αποδοχές των αιρετών να είναι σε πολλές περιπτώσεις χαμηλότερες των υπαλλήλων που διοικούμε και να μην παρακολουθούν ποσοστιαία αυτές των Γενικών Γραμματέων των Υπουργείων. Θεωρούμε απαράδεκτο να διαιωνίζεται μια άδικη και παράλογη κατάσταση, που επιτρέπει να τίθενται σε αργία αιρετοί, χωρίς την ύπαρξη μιας τουλάχιστον πρωτόδικης καταδικαστικής απόφασης. Είναι αδιανόητο στην εποχή μας, να μην ισχύει το τεκμήριο της αθωότητας, μόνο για τους αιρετούς στην Αυτοδιοίκηση και να υφίστανται προκαταβολικά τις συνέπειες της καταδίκης πριν την καταδίκη».

Στο ζήτημα των οικονομικών των δήμων ο κ. Κυρίζογλου ανέφερε ότι, η ΚΕΔΕ έθεσε ως επιτακτική ανάγκη, η Κυβέρνηση να προχωρήσει άμεσα στην καταβολή επιπλέον 450 εκ. ευρώ, γενναία αύξηση των ΚΑΠ το 2025, την απόδοση των χρημάτων του τέλους ταφής, την απόδοση των θεσμοθετημένων πόρων στους δήμους και την κατάργηση του άρθρου 44 του Ν. 5000/2010, που θεσπίζει «κόφτη» – ανώτατο πλαφόν 3,528 δισ. ευρώ στους ΚΑΠ, ανεξάρτητα από το άρθρο 259 Ν.3852/2010 και την εξέλιξη των φορολογικών εσόδων (φόρος εισοδήματος, ΦΠΑ, ΕΝΦΙΑ), που χρηματοδοτούν το καλάθι των ΚΑΠ.

«Και ενώ οι κατά καιρούς υπουργοί Οικονομικών επαίρονται και λένε ότι είχαμε υπεραπόδοση σε αυτούς τους τομείς, η ποσοστιαία αναλογία που πρέπει να μας αποδοθεί δεν αποδίδεται. Το 2024 αποδόθηκαν στους δήμους 1,740 δις ευρώ, ενώ θα έπρεπε να αποδοθούν πάνω από 6 δις ευρώ» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Κυρίζογλου συμπληρώνοντας: «Είναι αδιαμφισβήτητο ότι η αυτοδιοίκηση είχε και έχει τα τελευταία χρόνια τους περισσότερους πόρους παρά ποτέ για εκτέλεση έργων, αλλά δεν γίνεται λόγος για αυτό, μιλάμε για το λειτουργικό κόστος. Βέβαια έχουμε την υπόσχεση που δόθηκε στη συνάντηση με τον Πρωθυπουργό για extra οικονομική ενίσχυσή μας με ποσό περίπου 250 εκατομμυρίων ευρώ (μία ΚΑΠ 145 εκατομμύρια + 105 εκατομμύρια ληξιπρόθεσμα και ΚΑΠ). Το 2022 λάβαμε 238 εκ. ευρώ για την αντιμετώπιση του λειτουργικού κόστους λόγω  κορωνοϊού. Το 2023 και 2024 μέχρι στιγμής υπόσχεση έχουμε αλλά δεν λάβαμε καμία χρηματοδότηση και αναμένουμε την εκπλήρωση της υπόσχεσης που δόθηκε παρουσία του Πρωθυπουργού».

Για την ενέργεια, σημείωσε την πάγια θέση της Αυτοδιοίκησης ότι οι δήμοι πρέπει να έχουν προτεραιότητα στις ενεργειακές κοινότητες.

«Δεν είναι δυνατόν, ανέφερε, να μην υπάρχει χώρος στο δίκτυο για το ρεύμα που θα παράγουν οι δήμοι και να μην μπορούν με το ρεύμα αυτό να  μειώνουν το κόστος λειτουργίας τους» . Όσο για το Πρόγραμμα ΑΠΟΛΛΩΝ  που αφορά τις Ενεργειακές Κοινότητες ΟΤΑ, τόνισε ότι είναι σε θετική κατεύθυνση.

Για το ζήτημα της διαχείρισης των πόσιμων υδάτων (ΔΕΥΑ) ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ ανέφερε ότι «έχει κατατεθεί πρόταση – μελέτη ΚΕΔΕ – ΕΔΕΥΑ και ΕΕΤΑΑ, η οποία, σε αντίθεση με την πρόταση του ΥΠΕΝ για τη δημιουργία φαραωνικών ΔΕΥΑ ανά περιφέρεια, προβλέπει τη λειτουργία μίας, ίσως και  δύο ΔΕΥΑ σε κάθε νομό. Επίσης προτείνουμε και έγινε δεκτή η πρόταση κατά τη διάρκεια του διαλόγου με τον ΥΠΕΝ, το ΔΣ του νέου σχήματος θα το απαρτίζουν  αμιγώς, η  τοπική Ένωση Δημοτικών Επιχειρήσεων και όλοι οι δήμοι της περιοχής. Βέβαια αναμένουμε το σχέδιο νόμου και να τοποθετηθούμε».

Οι προτάσεις της ΚΕΔΕ για παιδικούς σταθμούς, δημογραφικό και οικογένεια

Τους  άξονες της πολιτικής και των θέσεων της ΚΕΔΕ, οι οποίοι θα αποτελέσουν πεδίο συζήτησης για λήψη αποφάσεων από το ετήσιο συνέδριο στη Ρόδο το Νοέμβριο, ανέπτυξε ο πρόεδρος της Επιτροπής Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σπυρίδων Κωνσταντάρας, δήμαρχος Θέρμης.

ΠΑΙΔΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ

• Επαναφορά του καθεστώτος σύζευξης και τοποθέτησης, με ταυτόχρονη κατάργηση του συστήματος voucher
• Ενίσχυση των δημοτικών δομών προστασίας
• Εξασφαλισμένη και σταθερή χρηματοδότηση με πλήρη κάλυψη του λειτουργικού κόστους των δημοτικών δομών, από τον Κρατικό Προϋπολογισμό
• Μόνιμες θέσεις εργασίας για το ήδη υπάρχον προσωπικό που καλύπτει πάγιες και διαρκείς ανάγκες των δομών
• Ριζική αναμόρφωση του Π.Δ. 99/2017 και του Κανονισμού λειτουργίας των Παιδικών, Βρεφονηπιακών και Βρεφικών σταθμών με βάση τις προτάσεις της Κ.Ε.Δ.Ε.
• Διασφάλιση της συνέχισης του προγράμματος και στην επόμενη προγραμματική περίοδο και την συμμετοχή εκπροσώπων της Κ.Ε.Δ.Ε. στο σχεδιασμό του προγράμματος για το χρονικό διάστημα 2021-2027.
• Κατοχύρωση του δημοκρατικού, κοινωνικού και παιδαγωγικού δικαιώματος των γονέων να επιλέγουν ελεύθερα για το 4χρονο παιδί τους είτε τον παιδικό σταθμό είτε το νηπιαγωγείο, εάν τους εξυπηρετεί. Με τον τρόπο αυτό διασφαλίζεται και η υποχρεωτικότητα της δίχρονης προσχολικής αγωγής και η ελευθερία επιλογής των γονέων για τη δομή που θα εμπιστευτούν για τα παιδιά τους

 ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΟ

• Εκτεταμένα προγράμματα κατασκευής κοινωνικών κατοικιών για ζευγάρια έως και 45 ετών με κοινωνικά και οικονομικά κριτήρια
• Καθολική πρόσβαση σε παιδικούς και βρεφονηπιακούς σταθμούς
• Πρόβλεψη για μηνιαίο επίδομα για κάθε παιδί που γεννιέται μέχρι την ηλικία των 3 ετών με ευρύχωρα εισοδηματικά κριτήρια
• Εξίσωση δικαιωμάτων τριτέκνων με πολύτεκνους
• Φορολογικές ελαφρύνσεις σε οικογένειες με παιδιά

ΣΤΕΓΑΣΗ

• Δυνατότητα χορήγησης επιδοτούμενων χαμηλότοκων δανείων για αγορά κατοικίας για περισσότερους ωφελούμενους
• Περιορισμοί στην βραχυχρόνια μίσθωση
• Φορολογικά κίνητρα στους ιδιοκτήτες για μακροχρόνιες μισθώσεις
• Φορολογικά κίνητρα σε ιδιοκτήτες που εκμισθώνουν κατοικίες σε ευάλωτα νοικοκυριά εφόσον το μίσθωμα είναι χαμηλότερο του προβλεπόμενου στην αγορά

Κοινωνική πολιτική και κοινωνική οικονομία

«Οι κοινωνικές υπηρεσίες των δήμων είναι το αποκούμπι του πολίτη στις δύσκολες προκλήσεις της σύγχρονης καθημερινότητας», υπογράμμισε η πρόεδρος της Επιτροπής Κοινωνικής Πολιτικής και Κοινωνικής Οικονομίας της ΚΕΔΕ, Ελπινίκη Ανδρεάδου, δήμαρχος Λαγκαδά. Στόχος της Επιτροπής, πρόσθεσε, είναι η ενίσχυση, η βελτίωση και η επέκταση των παρεχόμενων  κοινωνικών υπηρεσιών προς τους πολίτες.

Η κα Ανδρεάδου επεσήμανε τρία κύρια ζητήματα ως τα πλέον επείγοντα, τονίζοντας ότι η κοινωνική πολιτική δεν εξαντλείται σ’ αυτά: «Είναι πολλά ακόμα που πρέπει να κάνουμε όλοι μαζί, σε αγαστή συνεργασία με την Πολιτεία και τους εργαζόμενους, ώστε επιτέλους το λεγόμενο κοινωνικό κράτος να πάψει να είναι δυο λέξεις, που δεν ανταποκρίνονται στο ουσιαστικό περιεχόμενό τους».

Το πρώτο αφορά στα Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης για τα παιδιά και για τα παιδιά με αναπηρίες. Η αρμόδια Επιτροπή, αποφάσισε τη δημιουργία ομάδας εργασίας, για την παρουσίαση πρότασης  στοχευμένου προγράμματος, που θα αφορά την Τ.Α., με ιδιαίτερη πρόνοια και μέριμνα, αφενός για την βιωσιμότητα των Δημοτικών ΚΔΑΠ και αφετέρου για την υποστήριξη της διαρκούς εξέλιξης σε υπηρεσίες και εξοπλισμό των Δημοτικών ΚΔΑΠ, ώστε να καταστούν ανταγωνιστικά.  Επίσης θα εξετάσει και τη δημιουργία νέου προγράμματος για την αναζήτηση και την εξασφάλιση των οικονομικών πόρων, ώστε να δημιουργηθούν δομές για παιδιά Δημοτικού αλλά και Γυμνασίου.

Για το δεύτερο ζήτημα το οποίο αφορά  το πρόγραμμα της απασχόλησης ανέργων ηλικίας 55 έως 67, είπε: «Ζητούμε την άμεση επανέναρξή του και την επέκτασή του. Να μην αφορά μόνο σε 10.000 άτομα, δεδομένου ότι οι ανάγκες είναι πολλαπλάσιες και η υποστελέχωση ζωτικής σημασίας ζήτημα για τους ΟΤΑ». Και σε αυτή την περίπτωση η Επιτροπή έχει καταθέσει εναλλακτικές προτάσεις, προκειμένου να αρθούν τα όποια εμπόδια βλέπει η κυβέρνηση στην υλοποίησή του. Πρότεινε επίσης τη δημιουργία ενός νέου προγράμματος, που να αφορά και άλλες ηλιακές ομάδες, όπως τους νέους 18 – 30 ετών, που ως άμεσο κοινωνικό όφελος θα έχει την απόκτηση εργασιακής εμπειρίας από τους νέους.

Και το τρίτο εξαιρετικά κρίσιμο ζήτημα όπως είπε, η κα Ανδρεάδου, είναι η λειτουργία των κοινωνικών δομών των δήμων, που είναι υποστελεχωμένες, φορτώνονται με νέες αρμοδιότητες διαρκώς και οι εργαζόμενοι ζουν σε καθεστώς ανασφάλειας, μέσα από επισφαλείς κάθε φορά ανανεώσεις συμβάσεων και με άδηλο μέλλον.

«Είναι πλέον αναγκαία η ανακοπή της μεταφοράς αρμοδιοτήτων στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, χωρίς τους ανάλογους πόρους. Είναι αναγκαίο να στελεχωθούν οι Δημοτικές Κοινωνικές Υπηρεσίες από Κοινωνικούς Λειτουργούς. Επίσης, να προσληφθούν Κοινωνικοί Λειτουργοί από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, για τη στελέχωση των Πρωτοδικείων, όπου η κατάσταση είναι εκρηκτική και πρέπει επειγόντως να αποσυμφορηθούν οι Κοινωνικές Υπηρεσίες των Δήμων από ένα καθήκον μετέωρο. Δεν ξεφεύγει της προσοχής μας, η ανάγκη για ενίσχυση των δημοτικών δομών παιδικής προστασίας, όπου αντιμετωπίζουμε ανάλογα προβλήματα», κατέληξε.

Οι θέσεις της ΚΕΔΕ για την Υγεία

Στις δράσεις και τις υπηρεσίες που σχεδιάζουν και υλοποιούν οι δήμοι με δική τους πρωτοβουλίες στους τομείς της πρόληψης, προαγωγής και πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας αναφέρθηκε ο πρόεδρος της Επιτροπής Υγείας Ιωάννης Μαλαφής, δήμαρχος Χίου.

Ο κ. Μαλαφής επισήμανε ότι στόχος της λειτουργίας τέτοιων δομών όπως είναι τα Δημοτικά Ιατρεία, τα Κοινωνικά Φαρμακεία, τα ΚΕΠ Υγείας, τα Κέντρα Πρόληψης, είναι παροχή υψηλών και ποιοτικών υπηρεσιών στους πολίτες, ιδιαίτερα δε στις ευπαθείς ομάδες πληθυσμού. Παράλληλα παρουσίασε τις πάγιες θέσεις της ΚΕΔΕ σε αυτούς τους τομείς και είναι οι εξής:

• Θεσμοθετημένη λειτουργία των Δημοτικών Ιατρείων και Φαρμακείων με την πιστοποίηση δομών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας
• Ουσιαστική αποκέντρωση των υπηρεσιών υγείας μέσα από τη δημιουργία Μονάδων Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας σε τοπικό επίπεδο, αναδεικνύοντας ότι η αποκέντρωση αυτή είναι προς συμφέρον τόσο της δημόσιας υγείας όσο και της προσπάθειας εξοικονόμησης των πόρων του Εθνικού Συστήματος Υγείας.

• Διασφάλιση της συνέχισης της λειτουργίας των Κέντρων Πρόληψης των Εξαρτήσεων και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας της Τ.Α.

Για τα Άτομα με Αναπηρία:

• Επιβάλλεται να υπάρξει κεντρικός σχεδιασμός από την κυβέρνηση προκειμένου να ληφθεί μέριμνα για τη χρηματοδότηση έργων υποδομής που θα διευκολύνουν την προσβασιμότητα των ατόμων με αναπηρία
• Δημιουργία Κέντρων Αποκατάστασης & Αποθεραπείας
• Δημιουργία Στεγών αυτόνομης διαβίωσης
• Δημιουργία Ειδικού Προγράμματος για τη διαμόρφωση όρων και προϋποθέσεων προσβασιμότητας και κοινωνικής ένταξης των ΑΜΕΑ